Atua Atua ma Atua Atua
|
|
Taimi e faitau ai 7 ou
|
|
Taimi e faitau ai 7 ou
O Wicca, o se lotu faapaupau faʻaonaponei e faʻamanatuina le natura ma le taamilosaga o vaitau, e ofoina atu le tele o mea teuteu o atua ma atua fafine mo lōia e fesoʻotaʻi ma. O atua nei e fai ma sui o vaega eseese o le lalolagi faanatura ma le poto masani o tagata, e maua ai se ala faaleagaga e malamalama ai i le atulaulau faigata . O lenei tusiga o loʻo suʻesuʻeina i totonu o le malo mataʻutia o atua ma atua fafine Wiccan, ofoina atu faʻamatalaga i lo latou taua ma le auala e tapuai ai.
O Wicca e tulaga ese i lona fetuutuunai, e mafai ai e le au mulimuli ona tapuai i le tele o atua ese mai aganuu eseese. O lenei faʻatasi o lona uiga e mafai e le au Wiccan ona filifili atua e faʻatatau i o latou talitonuga ma faiga.
I le fatu o le tele o tu ma aga a Wiccan o le tapuaʻiga i le Atua fafine ma le Atua, o se atua lua manatu e fai ma sui o tamaitai ma alii o le Atua. O lenei paleni i le va o le malosi o tamaitai ma alii e totonugalemu i talitonuga Wiccan, e atagia ai le paleni o loʻo maua i le natura.
O le Atua fafine e masani ona vaʻaia o se atua tolu, faʻaalia vaega o le masina - faʻasolosolo, tumu, ma faʻaitiitia - ma tulaga o le faʻataʻitaʻi - teine, tina, ma le crone. E fesootaʻi o ia ma le Lalolagi ma le masina, fualaʻau, ma le taamilosaga o le fanau mai, oti, ma le toe fanauina.
E fesootai le Atua ma le la, natura, ma le vao. E masani ona faʻaalia o ia o le Green Man, le Horned God, poʻo le Oak King ma Holly King, o ia taua mo le pule silisili ese pe a suia tau. O le Atua e faatusa i le taamilosaga o le tuputupu ae, seleselega, ma le pala i le lalolagi masani.
Wiccan atua ma atua fafine e sau mai pantheons eseese, e aofia ai Celtic, Norse, Eleni, Roma, ma Aikupito. E tofu atua taʻitasi ma uiga faʻapitoa, tala faʻasolopito, ma tu masani e fesoʻotaʻi ma i latou, e mafai ai e fomaʻi ona filifili mea e sili ona fetaui ma o latou ala faaleagaga.
I le gasologa o le talafaasolopito, tagata soifua ua atiina ae lona faatuatua ma lona mana o le tuuto ma le tatalo e ala i tapuaiga ma le naunautai agai i atua eseese ma tapuaiga. O le lotu Wiccan, o se agaifanua faapaupau mai anamua na faasaoina mai le le amanaiaina i le ogatotonu o le 20 seneturi, o se lotu e i ai ni tagata se lua o ona autu atua, tasi alii ma le tasi fafine.
Ma o le mea lena i totonu o le Wiccan faʻatasi i le va o le tane ma le fafine. O le tasi e faaatoatoaina le isi ma latou fausia ai se tulaga tutusa ma le lotogatasi i le tagata, o ona vaega e tutusa lelei mo soo se tagata.
O faʻataʻitaʻiga autu o tapuaiga i totonu o le tapuaʻiga a Wicca o le Horned God poʻo le Atua ma nifo povi ma le Moon Goddess poʻo le Triple Goddess. O atua nei e faʻamaeʻaina le faʻavae o le lua faʻatasi ma le paleni tutusa o mana tane ma fafine, faʻaopoopo i la latou faʻatinoga faʻatasi.
Ae ui i lea, o loʻo i ai isi atua ma faʻatusa o tapuaiga e paʻi atu i galu e pei o le pantheism, polytheism, poʻo le monism, e faʻasaoina foi le mataupu faavae o le ditheism tane ma fafine. Le aofa'i o isi atua ma atua fafine sa tapua'ia e le aulotu o le Wicca e ofoofogia lotu, ma e filifilia i latou taitoatasi e tusa ai ma mea e fiafia i ai le tagata talitonu, ma lo latou tosina atu i le taimi po o filosofia o loo tauaveina e nei atua taitasi i lana tala.
O le a tatou talanoa i le tulaga muamua o fuainumera autu e lua i totonu Wiccan tapua’iga: o le Atua Sau ma le Atua o le Masina Tolu. Ona tatou taʻua lea o nisi o atua o loʻo ofoina atu i ai e le lotu Wiccan lo latou tuuto ma le faʻamalosi.
E iloa foi o ia o le atua o nifo o le povi poʻa. O se atua e faʻavae i luga o le syncretism, o lona uiga, e tuʻufaʻatasia ni tagata eseʻese ma ni uiga faʻalelagi ma e tatau ona tapuaʻi iai o se atua e tasi. O atua eseese e pei o Cernunnos, Osiris, Pan, Herne the Hunter, le Gallic Vestio Alonieco, Fauno, Pashupati ma isi o loʻo potopoto i totonu o lenei syncretism e faʻafesoʻotaʻia latou uma faʻafetai i le mea moni e i ai a latou elemeni e tutusa ai, pei o le manu tumau foliga mai, o nifo ma le faʻataʻitaʻiga o se 'oti ma lona tamaloa amio lelei.
O le manatu o le faapotopotoina o nei atua uma o se faatusa e tasi o le tapuaʻiga na lauiloa i le senituri lona 19 ona o lona atiina aʻe ma faiga a nisi o faapotopotoga faataulāitu e masani lava ona faavae i atunuu e pei o Egelani ma Falani.
Anthropologist Margaret Murray o se tasi o taʻutaʻua sikola o le tuuto i le atua nifo, tusia muamua i luga o suʻesuʻega ma isi fesili na faia muamua e isi tagata suʻesuʻe i le mataupu e pei o James Frazer ma Eliphas Levi. O le tuʻufaʻatasia o eseʻesega o aganuu ma talitonuga faʻaleaganuʻu e fesoʻotaʻi ma lenei atua na mafua ai ona ia faʻaiʻu ma faʻamautuina o lenei o se atua pan-Europa e sili ona fesoʻotaʻi ma le fanautama.
O le aganuu o le ata o le atua o nifo, sa matua sauaina mai le faʻavaeina o le lotu Katoliko aua faʻafetai i lona faʻatusa ma aga na amata ai ona fesoʻotaʻi ma le tiapolo ma isi manatu ma taimi o mafaufauga e sili atu ona fesoʻotaʻi ma le pouliuli. E masani lava ona fesoʻotaʻi ma Satani ona o loʻo i ai se foliga uliuli pei o nifo ma vae o tulivae. O se taʻutaʻua lauiloa tele i le tele o lotu na amata ona matauina mai le 19th seneturi.
O se faatusa paia e malamalama i ai o se atua fafine e tolu faatusa eseese po o vaega. O se faaupuga na fatuina e le tusisolo o Robert Graves i le 19th seneturi ma faʻamatalaina o le musika moni ma le atoatoa o solo uma. Na vave ona avea o ia ma atua taʻimua o lotu faapaupau eseese, ma e seāseā ona aveesea lana tapuaʻiga mai i āuga faalotu e fesootaʻi atu i faiga faataulāitu.
O vaega o le atua fafine o le masina poʻo le Tolu Atua e faʻatatau i vaega eseese o le olaga o le fafine, ma e masani ona faʻamatalaina e faapea:
E faatatau ile fanau mai ma le talavou. Faʻailoa le musumusuga i tua atu o aitia sili ma vaʻai i le lalolagi mai se mama ma auiliili manatu o manatu. O le auala e te alu ai i le faʻaleagaga.
Ole vaega lea e faʻatatau ile tiutetauave ma le taliaina o taunuuga o au gaioiga. E aʻoaʻoina le amio pulea, onosaʻi, ma sili atu i mea uma, pe faʻafefea ona avatu ma mauaina le alofa mama ma le faʻamaoni.
O le tulaga o le matua ma le oti, o loʻo talanoa i mea uma e tatau ona faʻaiʻu ma oti ai ina ia mafai ona fanau mai se mea fou. Mai le loomatua, e aʻoaʻoina e le tagata le tuʻua toʻatasi, o le poto ma le taliaina o le matua sauā ma faʻaalia mea moni.
E pei ona taʻua i luga, o totonu o le lotu Wiccan o loʻo iai isi fuainumera e mafai e tagata tapuai ona filifili e tapuaʻi i le faʻasologa o o latou manaʻoga ma mea e fiafia i ai, faʻaopopo atu i faʻailoga ma mataupu silisili e faʻatatau e le atua ma taʻitasi. O nei atua e matua ese lava le tasi mai le isi, ma e tofu i latou ma uiga faʻapitoa ma faʻapitoa e ofoina atu tele ese ese taimi o faʻavasegaga ma tulaga agaga. E umi tele le lisi, ae o nisi nei o mea autu:
Hanuman: perofeta o le amio pulea, faatuatua, ma auaunaga. Na ia tauanau foi ia aua le faamasinoina se tasi po o se mea e ala i ona foliga mai.
Poseidon: O ia o le atua o sami ma vasa. Ua lauiloa foi o ia i le avea ma se atua tuinanau ma naunautai.
Cronus: He o se atua mamana ma tuusaʻo pe a fai o ia na te sili ona lelei. Peitai, e masani ona saua ma saua pe a leaga.
Zeus: Le Atua o le lagi ma le faʻamasinoga. Tupu o atua uma na i ai.
Danu: o le atua fafine o le lalolagi, o loo i ai i mea uma. O ia na te faaosofia le alofa, fatufatuga, agalelei, ma musika.
Tawaret: o le atua fafine o le afuafua ma le fanau mai. Tausi fafine i a latou galuega.
Hera: Masiofo o le lagi. O ia o se amiotonu amio Atua ma puipuia le faaipoipoga. E le talia le faʻalataina faʻaletonu poʻo le faʻamaoni.
Radha: o lenei atua fafine o loʻo faʻatusalia le moomooga o le paia ma le faaleagaga. E fa'atupu ai fo'i le fiafia i galuega taulima.
O Wicca o se lotu e sili ona patino, ma o auala e tapuaʻi ma fesoʻotaʻi ai fomaʻi ma atua ma atua fafine e eseese tele. O nisi o faiga masani e aofia ai:
O atua ma atua fafine Wiccan e avea ma taʻiala, faiaoga, ma puipuiga, ofoina atu le poto, faʻamafanafanaga, ma le malosi ia i latou o loʻo sailia a latou taiala. Latou te fai ma sui o malosiaga faʻalenatura ma taʻamilosaga e aʻafia ai o tatou olaga ma le lalolagi o loʻo siomia ai i tatou, e faʻamanatu ai i le au faʻataʻitaʻi le fesoʻotaʻiga o mea uma.
O le pantheon o Wiccan atua ma atua fafine e tele ma eseese, e ofoina mai ai se puna mauoa o musumusuga ma sootaga faaleagaga. Pe tosina atu i atua lua o le Atua ma le Atua, o atua anamua o Celtic po o Norse tu masani, po o fuainumera mai isi aganuu, ua maua e Wiccans i nei atua ma atua fafine se ata o le matagofie ma le lavelave o le lalolagi. E ala i le tapuai ma le migao, e faalolotoina e le au failotu lo latou malamalama i le Atua ma lo latou tulaga i totonu o le atulaulau.
Talia le Ala Mistik: O le su'esu'eina o le lalolagi o atua ma atua fafine Wiccan e mafai ona avea ma se malaga fa'aleagaga sili ona tauia. Pe oe fou ia Wicca poʻo se fomaʻi faʻapitoa, o le faʻafesoʻotaʻi ma nei faʻatusa faalelagi e mafai ona faʻaleleia lau faʻataʻitaʻiga ma aumaia ai se lagona sili atu o le paleni ma le faʻamoemoe i lou olaga. Amata lau suʻesuʻega i le asō ma suʻesuʻe le tele o meaʻai o atua o loʻo ofoina mai e Wicca.
Amata i luga o se malaga fa'ataulāitu fa'atasi ai ma le avanoa fa'apitoa i le poto anamua ma fa'aonaponei fa'ataulāitu i la tatou fa'asalalauga i luga o le initaneti. Tatala mea lilo o le atulaulau, mai Agaga Olimipeka i Agelu Leoleo, ma suia lou olaga i sauniga mamana mamana. O lo matou nu'u e ofoina atu le tele o faletusi o punaoa, fa'afouga i vaiaso ta'itasi, ma avanoa vave pe a fa'atasi. Fesoʻotaʻi, aʻoaʻo, ma tuputupu aʻe faʻatasi ma uso a lōia i se siosiomaga lagolago. Saili le fa'amalosia o le tagata lava ia, tuputupu a'e fa'aleagaga, ma fa'aoga moni fa'ataulāitu. Auai nei ma amata lau malaga fa'ataulāitu!