Atua Anamuā po o Temoni? Faailoaina o le Mea lilo a le Ekalesia
|
|
Taimi e faitau ai 7 ou
|
|
Taimi e faitau ai 7 ou
O le fa'ailoga o tala fa'asolopito fa'alelotu ma su'esu'ega fa'ataulāitu e fa'atamaoaigaina i fa'amatalaga mata'ina, e le sili atu nai lo le liua o atua anamua i temoni e le Ekalesia Katoliko. O lenei faagasologa mataʻina e le na o se mataupu o le evolusione faaleagaga, ae o se faʻalavelave faʻapitoa na faʻapipiʻiina i aʻa o tagata, aʻoaʻoga, ma fausaga mana. O lenei su'esu'ega loloto o lo'o fa'amoemoe e va'ava'ai le lavelave i tua atu o lenei suiga, ma fa'ailoa ona a'afiaga fa'asolopito, aganu'u, ma fa'alelotu i sosaiete anamua ma fa'aonaponei.
O se malamalama faanumeraina o la tatou fesili autu e manaomia ai se malamalama faavae o Lotu Katoliko. Muamua, e tatau ona tatou malamalama i faauigaga o le Atua ma temoni i totonu o lenei taʻiala faʻalelotu. O le Atua, i le Katoliko, o le Silisiliese, o le na faia mea uma lava, ma le faʻataʻitaʻiga o mea lelei uma ma le atoatoa. I se faaeseesega tele, ua manatu ai temoni o ni agelu ua paʻuʻū, o faalapotopotoga e fouvale i le finagalo o le Atua ma taumafai e faasesēina tagata.
O le fausaga o le Lotu Katoliko ua fuafuaina ma le Atua i le tumutumu, sosoo ai ma agelu, tagata paia, ma tagata, faatasi ai ma temoni o loo taoto i le pito faafeagai o lenei fusi faaselesitila. O le ute o le monotheism, lea e na o le tasi le Atua silisili, e taua i lo tatou malamalama.
O talitonuga fa'aleagaga o le tagata ua matua'i fa'atupula'ia i le aluga o taimi. O sosaiete anamua sa tele lava i le tapuaʻi i atua ma atua fafine, e taʻitasi ma vaavaaia vaega eseese o le olaga ma le natura. Peitaʻi, a o faasolo atu senituri, sa iai se suiga iloga i le monotheism.
le Sa faia e le Ekalesia Katoliko se sao tutotonu i le taulamua i lenei suiga. O le mea e sili ona taua, sa le na o se suiga faalelotu; ose faiga fa'aleaganu'u ma faiga fa'apolokiki. O le faʻamalosia o le faʻatuatua i lalo o le Atua e toʻatasi na faʻafaigofie ai le faʻaogaina o le pule ma le faʻatonuga o le Ekalesia, o se iloiloga taua i se vaitau lea e le na o se vaega faaleagaga, ae o loʻo faʻaaogaina foi le malosi faʻapolokiki.
I le talitonuga Katoliko, o temoni e masani ona faauigaina o agelu pa'ū, o vaega na liliu faasaga i le Atua ma tuliesea mai le lagi. E iai i latou e faaosooso, faasese, ma taitai ese tagata mai le ala paia a le Atua.
E ala i le faaliliuina o atua anamua i ni faalapotopotoga faatemoni, na ausia ai e le Ekalesia ni sini autu se lua. Muamua, na manuia ai le faaitiitia o faatosinaga ma faatosinaga a atua tuai e ala i le faamaopoopoina o i latou ma le leaga, ma faapena ai. fa'amalosia le mana o le Ekalesia ma le fa'amalosia o le monotheism. Lona lua, na saunia ai se faamatalaga faafaifeau mo mafatiaga ma tofotofoga e oo i tagata i o latou olaga faalelalolagi.
O le suiga o atua anamua i temoni e le o se manatu faʻapitoa, ae o se mea faʻapitoa e mafai ona maua i tala faʻasolopito ma tusitusiga faʻalelotu. O se faataʻitaʻiga, o le atua Eleni o Pan, lea na tapuaʻi muamua i ai o se atua faafaifeʻau e fesootaʻi atu i le natura ma meaola, na faasolosolo malie ona temoni ma fesootaʻi atu i le faatusa o Satani. O atua fafine fanafanau anamua, o faailoga o le tamaoaiga ma le ola, sa faatusaina i le succubi, o mea faatemoni ua lauiloa i le taufaasesē o tagata.
O lenei suiga ma le loto i ai o se fuafuaga fuafuaina a le Ekalesia e motusia ai sootaga i le va o tagata ma o latou talitonuga faaleagaga tuai. O atua anamua, sa avea muamua ma puna o le migao ma le alofa, ua avea nei ma faailoga o le fefe, agasala, ma le leaga.
I le avea ai o aʻu o se fai togafiti faataulaitu, o nei suiga o loʻo i ai se faʻafiafiaga faapitoa. Ua ofoina mai e faiga faataulāitu se vaaiga ese i atua anamua. Nai lo le vaai atu ia i latou o ni tagata leaga, ua faaaloalogia i latou o ni faatusa o vala eseese o le olaga ma le natura, o ni auala o le mana ma le atamai e leʻi faaaogāina.
Ina ia faʻaalia lenei manatu, seʻi ou faʻamatalaina se tala patino. I se tasi o aʻu uluaʻi suʻesuʻega i faiga faataulāitu, sa faapitoa lava ona ou tosina atu i le atua Eleni o Hermes, e taʻua o le avefeʻau a atua ma le pule o tagata faimalaga ma gaoi. Nai lo le fa'aleagaina o lenei atua, na ou iloa ai le tala o loo siomia ai o ia o se puna mauoa o le poto ma le taitaiga.
O lenei tala fa'asolopito o lo'o fa'amamafaina le autu o syncretism i le va o tu ma aga faaleagaga eseese, e aofia ai le Katoliko ma talitonuga faapaupau. O faiga faataulāitu e masani ona aofia ai le valaau atu i nei atua, e lē o ni temoni ae ona sa faamamaluina i latou i o latou uluaʻi aganuu.
O le aafiaga o lenei suiga faasolopito e oo mamao atu i tua atu o tuaoi o vaega faalelotu. E iai sona aafiaga taua i faiga faaleagaga faaonaponei, ma ua faatumulia ai a tatou tusitusiga, faatufugaga, ma aganuu lauiloa. Mai tusi e o'o atu i ata tifaga, o le ata o le atua tuai fa'a temoni o lo'o i ai i so'o se mea, o lo'o fa'aalia i lo tatou fa'afiafiaga fa'atasi a tagata mo le selesitila ma le agasala.
Atonu o le aafiaga sili ona loloto o loo taoto i le malo o le faapalepale ma le eseese o tapuaiga. O le fa'agasologa o le fa'aleagaina o atua anamua, o se ituaiga o pulega fa'aleagaga, o se togafiti e fa'atauva'a ai talitonuga ma tu ma aga tuai, ma fa'amaualuga ai le maualuga o a'oa'oga e tasi a le Ekalesia. O lenei fa'alavelave e ofoina atu ai se su'esu'ega fa'amalosi i le a'afiaga o le pule fa'aleagaga, ma fa'amamafaina ai le taua o felafolafoa'iga fa'alelotu ma le fa'aaloalo.
O le tatalaina o le suiga o atua anamua i temoni e le Ekalesia Katoliko e tutusa ma le sailia o ala labyrinthine o tagata. O se tala o le mana, pulea, ma le evolusione faaleagaga. E ala i le malamalama i lenei tulaga mataʻina, tatou te maua ai ni malamalamaaga taua i le fesoʻotaʻiga lavelave o lotu, faiga faʻapolokiki, ma aganuu, ma pe faʻafefea ona latou faʻapipiʻiina o tatou manatu i le lelei ma le leaga.
O lenei malaga i le tele o seneturi ua faamalamalamaina ai le aafiaga tumau a atua anamua. E ui lava i lo latou temoni, o nei vaega o loʻo faʻaauau pea ona faʻatonuina le migao i aganuu eseese ma talitonuga i le lalolagi atoa. E matuā moni lava lenei mea i faiga faataulāitu lea o loo taʻua ma faamamaluina ai nei mea anamua, e lē o ni tagata faatemoni, ae o ni faailoga malolosi o vala eseese o le olaga ma le olaga.
O le talatuu a nei atua anamua o loʻo faʻamamafaina ai lo latou taua faʻaleaganuʻu ma le maufetuunaʻi o tu ma aga faʻaleagaga. O lo latou taua tumau o loʻo faʻaauau pea ona faʻaosoina talanoaga i tala faʻasolopito faʻalelotu, faʻamalosia faiga faʻaleagaga faʻaonaponei, ma faʻaosofia galuega o talafatu ma faatufugaga. O lenei tala fa'asolopito e sili atu nai lo na o se fa'amanatuga o aso ua tuana'i; ose talanoaga faifaipea, o se molimau i le fa'atupuina pea o le laufanua o talitonuga ma le faaleagaga o tagata.
Pe o oe o se tagata e mulimuli i le Ekalesia Katoliko, o se fai togafiti faataulaitu, pe na o se tasi e fiafia i le talafaasolopito o lotu, o lenei autu tatou te maua uma ai se mea e mafaufau i ai: o le malosi tumau o le talitonuga, o le malosi o le Atua ma le tiapolo, ma le loloto o auala o loo faaauau ai pea ona mamanuina lo tatou taimi ua tuanai faaleagaga ma lo tatou lumanai.
Amata i luga o se malaga fa'ataulāitu fa'atasi ai ma le avanoa fa'apitoa i le poto anamua ma fa'aonaponei fa'ataulāitu i la tatou fa'asalalauga i luga o le initaneti. Tatala mea lilo o le atulaulau, mai Agaga Olimipeka i Agelu Leoleo, ma suia lou olaga i sauniga mamana mamana. O lo matou nu'u e ofoina atu le tele o faletusi o punaoa, fa'afouga i vaiaso ta'itasi, ma avanoa vave pe a fa'atasi. Fesoʻotaʻi, aʻoaʻo, ma tuputupu aʻe faʻatasi ma uso a lōia i se siosiomaga lagolago. Saili le fa'amalosia o le tagata lava ia, tuputupu a'e fa'aleagaga, ma fa'aoga moni fa'ataulāitu. Auai nei ma amata lau malaga fa'ataulāitu!